Komunikaty Seminarium o relacjach firm z bankami Data publikacji: 24-04-2012 Relacja: Większość przedsiębiorstw w Polsce finansuje się tylko w jednym banku, co stwarza szansę na budowę stabilnych, korzystnych relacji pomiędzy obiema stronami – wynika z badań prowadzonych w Instytucie Ekonomicznym NBP. Wstępne wnioski z tych badań były omawiane podczas otwartego seminarium, które odbyło się 24 kwietnia w siedzibie NBP. Główne tezy opracowania pt. „Relacje firm z bankami w Polsce w świetle danych ze sprawozdawczości bankowej” przedstawili jego autorzy: Krzysztof Gajewski, Małgorzata Pawłowska oraz Wojciech Rogowski, pracownicy Instytutu Ekonomicznego NBP. W prezentacji przypomnieli, że w ostatnich dziesięcioleciach, w efekcie konsolidacji zmniejszyła się liczba banków, ale jednocześnie na skutek globalizacji nastąpił wzrost konkurencji pomiędzy nimi. Zmieniała się struktura aktywów banków, zwiększał się w niej udział aktywów pozabilansowych. Dopiero ostatni kryzys odwrócił te trendy, kierując uwagę tak zarządzających bankami jak i regulatorów ku bankowości zrównoważonego bilansu, opartej na stabilnych relacjach z klientami. Dobrą współpracę buduje tzw. bankowość relacyjna, polegająca na tym, że firma posiada zobowiązania wobec tylko jednego, tego samego banku w określonym okresie czasu (na potrzeby omawianego badania przyjęto, że jest to okres 3 lat). Obie strony ściśle ze sobą współpracują, budując wzajemne zaufanie. Dla banku taka strategia stwarza szansę na lepsze zarządzanie płynnością i ryzykiem kredytowym. Dla przedsiębiorstwa to szansa na ułatwione i stabilne finansowanie, zwłaszcza wówczas, gdy firma ma słabszy okres i potrzebuje silniejszego wsparcia ze strony banku. Ten typ bankowości jest popularny zwłaszcza w krajach, gdzie sektor bankowy dominuje na rynku finansowym. W Japonii i w Niemczech bliskie relacje na linii bank-przedsiębiorstwo były w ubiegłym stuleciu uznane za jeden z czynników sukcesu tych gospodarek. Inną strategią jest tzw. współpraca transakcyjna, gdy przedsiębiorstwo korzysta z usług różnych banków, zmieniając partnera, gdy dostanie lepszą ofertę. Analiza przeprowadzona przez ekonomistów IE NBP na próbie 32241 przedsiębiorstw niefinansowych obejmowała lata 1997-2010. Okazało się, że średnia liczba relacji kredytowych z bankami utrzymywała się w tym okresie na zbliżonym poziomie ok. 1,6, przy czym ponad 60 proc. przedsiębiorstw miało taką relację tylko z jednym bankiem. Kolejne 20-25 proc. utrzymywało relacje z dwoma bankami, a mniej niż10 proc. z trzema. Uwzględniono tylko kredyty o wartości powyżej 2 mln zł. Z badań wynika, że wraz ze wzrostem wielkości przedsiębiorstwa maleje skłonność do utrzymywania przez nie relacji z jednym bankiem, a większego znaczenia nabiera finansowanie transakcyjne. Maleje ona również wraz ze wzrostem wielkości zadłużenia, co często wynika z rozkręcania inwestycji. Duże przedsiębiorstwa często są zmuszone do współpracy z wieloma bankami, gdyż regulacje nadzorcze uniemożliwiają bankowi udzielania im kredytu powyżej określonych pułapów. Co ciekawe, z bankowości relacyjnej chętnie korzystają przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego. Autorzy prezentacji zastrzegali, że przedstawiali wstępne wyniki, a badania będą kontynuowane. Uczestnicy seminarium w trakcie dyskusji podpowiadali, w jakich kierunkach powinny być one rozwijane. |